Zubrnice - Muzeum Architektury Ludowej. - Czeskie klimaty - okiem Polaka

Zagroda rolnicza - budynki nr 61.

Zagroda składa się z następujących budynków:
- dwukondygnacyjny, drewniany dom mieszkalny - wybudowany w 1808 roku,
- murowany, dwukondygnacyjny budynek „na dożywocie” z własnym chlewem z XIX wieku stoi na miejscu starszego budynku drewnianego, służył jako mieszkanie dla dziadków,
- wozownia - pochodzi z miejscowości  Řepčice (okres Litoměřice) z początku XIX wieku. Przeniesiona do Zubrnic w 1986 r.
- drewniany spichlerz z końca XVIII wieku z miejscowości Lukov (okres Litoměřice). Przeniesiony do Zubrnic w 1986 r., na uwagę zasługuje jego arkadowa konstrukcja,
- zrębowa stodoła z początku XIX wieku z miejscowości Suletice (okres Ústí nad Łabą). Przeniesiona do Zubrnic w 1985 r.
- bezdymowa suszarnia owoców - najstarsza część pochodzi z początku XIX wieku, jednak układ techniczny pochodzi z końca XIX wieku. Została zrekonstruowana z wraku w latach 1985-1990, jest to ostatnia działająca suszarnia bezdymowa na Czeskim Średniogórzu.

Dom mieszkalny z 1808 roku.

Jest to największy i najbogatszy budynek we wsi. Do jego właścicieli należało około 20 ha ziemi ornej, co świadczy o wyjątkowym bogactwie gospodarzy. Dom zamieszkiwały trzy pokolenia, przy czym dziadkowie mieli obok swój własny, oddzielny budynek „na dożywocie”. W XIX wieku gospodarze utrzymywali również dwóch stajennych i dwie pokojówki. Budynek ma charakter trzytraktowy, przy czym wszystkie pomieszczenia połączone są wspólnym, wewnętrznym korytarzem, co jest bardzo praktyczne w zimie. W budynku urządzono kiedyś suszarnię chmielu, co jest widoczne w skomplikowanym systemem wentylacyjnym, podłużnych otworach w dachu oraz rozkładzie pomieszczeń pozwalającym na wykorzystanie dużych powierzchni do suszenia chmielu. W sieni zainstalowano piec kaflowy, typowy dla tego regionu. Piec prócz funkcji grzewczych służył również do podgrzewania bieżącej wody oraz do prac kuchennych. Było to urządzenie wielofunkcyjne. Pokoje na piętrze służyły do pracy i do przebywania za dnia, natomiast sypialnie były ulokowane na chłodniejszym parterze.

Gotycki kościół św. Marii Magdaleny.

Pierwsze wzmianki o tym, pierwotnie gotyckim, kościele pochodzą z połowy XIV wieku. W latach 1723-1739 znany włoski architekt Qctav Broggi przeprowadził jego gruntowną przebudowę w duchu barokowym. W latach 1913-1914 została zburzona stara, drewniana dzwonnica, na miejscu której wybudowano, istniejącą do dziś, wieżę kościelną. Z pierwotnie gotyckiej budowli pozostały niektóre mury przyziemia, przypory oraz fragmenty łuków zamurowanych okien przy wschodniej ścianie prezbiterium. W czasie ostatnich remontów zostały odkryte i zrekonstruowane zamurowane okna w prezbiterium oraz fragmenty gotyckich i renesansowych fresków na ścianach we wnętrzu. Jak wynika z badań archeologicznych pierwotnie w kościele było drewniane sklepienie płaskie, natomiast w prezbiterium było sklepienie typowo gotyckie - krzyżowo-żebrowe. Obecnie w kościele organizowane są okolicznościowe wystawy, a co jakiś czas odbywają się tu śluby i inne obrządki. Po południowej stronie kościoła urządzono niewielkie lapidarium, w którym gromadzi się kute i odlewane krzyże oraz kamienne nagrobki z okolicy. W przeszłości cały kościół otaczał cmentarz. Tuż obok ogrodzenia znajduje się kolekcja czterech kamiennych krzyży pokutnych.

Szkieletowy spichlerz.

Spichlerz został wzniesiony na początku XIX wieku w konstrukcji szkieletowej. Jego ściany zostały wypełnione cegłą, tworząc mur pruski. Budynek z miejscowości niszczonej działalnością górniczą Lochočice (okres Ústí nad Łabą) został przeniesiony do Zubrnic w roku 1977.

Wiejska szkoła - budynek nr 26.

Budynek pochodzi z roku 1863 i został postawiony w miejscu poprzedniej, starej, drewnianej szkoły z 1768 r. Cały budynek był ogrzewany tylko jednym piecem. Piec był wykorzystywany również jako trzon kuchenny dla mieszkającej tu rodziny nauczyciela. W szkole znajdowały się dwie klasy - na parterze, natomiast całe piętro zajmowało mieszkanie nauczyciela. Po I wojnie światowej wystąpił duży przyrost naturalny, co spowodowało konieczność zagospodarowania kolejnej izby lekcyjnej na piętrze. Do szkoły w Zubrnicach chodziły dzieci z kilku okolicznych wsi. Aranżacja klas w skansenie odpowiada mniej więcej standardom w wiejskich szkołach tuż po zakończeniu II wojny światowej.

Wiejski sklep - dom nr 74.

Sklep był czynny od końca XIX wieku do początku lat 50-tych XX wieku. Wnętrze sklepu zostało zaaranżowane na podobieństwo sklepów jakie działały jeszcze w latach 50-tych XX wieku. Oryginalne meble sklepowe zostały odnowione, natomiast pozostałe wyposażenie pochodzi z zamykanych, okolicznych wiejskich sklepów.

Mały młyn wodny - Týniště - budynek nr 27.

W 1976 roku, Muzeum Historii Usteckiego Kraju (instytucja tworząca i pierwszy właściciel skansenu w Zubrnicach) zakupiło ten młyn w bardzo złym stanie technicznym. Prowizorycznie zabezpieczono obiekt, który był już jedynym takim na całym obszarze Czeskiego Średniogórza. Początkowo młyn służył jako skład niepotrzebnych rzeczy, w tym jako składowisko popiołu. Młyn znajduje się w sąsiedniej miejscowości Týniště nad Lučnim Potokiem, ale należy do Skansenu w Zubrnicach.
Budowa młyna oraz całej infrastruktury wodnej rozpoczęła się w styczniu 1758 roku. Przez wiele lat młyn pracował bez problemów, przy czym nie istnieje z tego okresu zbyt bogata faktografia. Dopiero rok 1924 przynosi dość dokładny opis zarówno systemu napędowego, techniki regulacji poziomu wody jak i urządzeń do mielenia zboża. W tamtym czasie we młynie pracowało koło wodne o średnicy 468 cm i szerokości 80 cm z wieńcem łopatek. Informacje z roku 1930 potwierdzają wielkość koła wodnego, dodając, że przepływ wynosił 0,05 m sześć. na sekundę, co dawało moc 2,1 konia mechanicznego. Po II wojnie światowej młyn nie był już eksploatowany, użytkowano go jako magazynek, przy czym brak remontów spowodował powolną ruinę budowli. Od roku 1979 była prowadzona jego rekonstrukcja, już jako obiektu muzealnego.

Rekonstrukcja niewielkiego tartaku i olejarni - Týniště - budynek nr 28.

W połowie drogi między wsią a małym młynem wodnym trwa rekonstrukcja starego tartaku i olejarni napędzanych kołem wodnym. Odbudowa odbywa się na zachowanych fragmentach starych murów przyziemia. Na murowanych cokołach posadowiona została drewniana, górna część budynku starego młyna przeniesionego do Zubrnic z niedalekiego Homola. Tartak znajduje się w sąsiedniej miejscowości Týniště nad Lučnim Potokiem, ale należy do Skansenu w Zubrnicach. Pod koniec 2008 roku rozpoczęła się instalacja wyposażenia technicznego tartaku, która zakończyła się w 2010 roku.

Udostępnienie skansenu.

Adres skansenu: Zubrnice č.p.27, pošta Ústí nad Labem, 400 02, tel. +420 475 228 267, www.zubrnice.cz