Rezerwat Przyrody SOOS - Rezervace SOOS. - Czeskie klimaty - okiem Polaka
Menu główne:
Rezerwat Przyrody SOOS - Rezervace SOOS.
Rezerwat Przyrody SOOS - położenie.
Rezerwat Przyrody SOOS znajduje się w Kraju Karlowarskim w Powiecie Chebskim, około 6 km na północny-wschód od uzdrowiska Franciszkowe Łaźnie (cz. Františkovy Lázně). Rezerwat jest oddziałem Muzeum Miejskiego we Franciszkowych Łaźniach. Obszar Rezerwatu to powierzchnia około 221 ha. Jest to jeden z najcenniejszych pod względem przyrodniczym terenów w Republice Czeskiej. Rezerwat chroni rozległe bagna i mineralne torfowiska borowinowe z około 200 źródłami mineralnymi i licznymi ujściami syczącego dwutlenku węgla w mofetach. Do zwiedzania udostępniony jest fragment rezerwatu wzdłuż ścieżki dydaktycznej o długości około 2 km.
Więcej informacji znajdziecie na STRONIE INTERNETOWEJ Muzeum Miejskiego.
Pokaż Republika Czeska na większej mapie
Historia i unikalność.
O wydobyciu torfów w okolicach Franciszkowych Łaźni wiadomo już od XIX wieku. Torf był wtedy wykorzystywany do celów grzewczych, a w związku z rozwojem pobliskiego uzdrowiska również do zabiegów sanatoryjnych. W tym samym czasie eksploatowano tu złoża dolomitu. Dolomit wykorzystywano do produkcji materiałów budowlanych, w tym cegieł i dachówek. Tarcza okrzemkowa aż do 1936 roku była wykorzystywana przez firmę Mattoni do uzysku soli mineralnych dodawanych do napojów.
Rezerwat utworzony został w 1964 roku, na dnie wyschłego, słonego jeziora. Jezioro wyschło ze względu na XIX-wieczną eksploatację złóż torfu i dolomitów. Nazwa Rezerwatu SOOS pochodzi od określenia "moczary" w niemiecko-chebskim dialekcie tzw. egerlandskim.
Dziś można tu zobaczyć niezwykłą europejską rzadkość - tarczę okrzemkową, która utworzyła się tutaj ze względu na bezodpływowość tego terenu. Tarcza to nagromadzenie ziemi okrzemkowej pochodzącej z glonów rosnących na dnie jeziora, tutaj o grubości aż do 7 metrów. Dzisiejszy krajobraz Rezerwatu przypomina krajobraz księżycowy. Wiele tu zerodowanych pokrytych białymi kryształami soli glauberskiej, czerwonawymi tlenkami żelaza oraz żółtymi i zielonkawymi kryształami różnych siarczanów. Ze względu na wysoką zawartość tych soli nie rośnie na nich żadna roślinność. Natomiast w miejscach pokrytych roślinnością można napotkać wiele chronionych gatunków roślin słonolubnych oraz zwierząt. W czasie wielu liczeń fauny stwierdzono tutaj ponad 73 gatunki chrząszczy naziemnych, 296 gatunków motyli oraz 146 gatunków ptaków. Tego typu krajobraz jest niezwykle wyjątkowy i jedyny na terenie Europy Środkowej.
Mofety.
Jest to rodzaj chłodnych wyziewów wulkanicznych o temperaturze poniżej 100 °C. Zawiera głównie dwutlenek węgla, bez większej obfitości pary wodnej. Mofetami nazywane są także otwory, z których wydobywają się te wyziewy. W Polsce zjawisko można zaobserwować w okolicach Szczawnika, Tylicza i Złockiego w Beskidzie Sądeckim. Największą w Polsce i najbardziej wydajną jest mofeta w Jastrzębiku,uznana za pomnik przyrody nieożywionej.
Ścieżka edukacyjna.
Przez Rezerwat przeprowadzono interesującą ścieżkę edukacyjną o długości około 2000 m. Merytorycznie ścieżka koncentruje się zarówno na geologii jak i na botanice i zoologii. Idąc ścieżką widzimy ładne tablice z opisami napotykanych ciekawostek. Czas przejścia całej ścieżki, wraz ze zwiedzaniem pawilonów wystawowych to około 90 minut. Trasa poprowadzona jest głównie po drewnianych pomostach o łącznej długości około 1200 m, dzięki czemu możemy maksymalnie zbliżyć się zarówno do mokradeł jak i torfowisk. Po drodze mijamy kilka źródeł mineralnych, z których najbardziej znane jest Źródło Cesarskie (cz. Císařský pramen). Pod koniec wycieczki możemy zobaczyć kolejne źródło mineralne - Źródło Wiera (cz. Pramen Věra). Na ścieżce znajduje się 9 przystanków tematycznych.
1. - Mapy geologiczna oraz hydrologiczna Basenu Chebskiego.
2. - Kotlina SOOS-ka oraz plan Rezerwatu SOOS.
3. - Źródło Cesarskie.
Císařský pramen - jest pierwszym napotykanym przez turystów źródłem mineralnym. Bije z niego chłodna, średniozmineralizowana woda (6,5 g soli mineralnych w litrze) o podwyższonej zawartości siarczanów żelaza, węglanu sodu oraz chlorków. Wysoka w niej jest również zawartość arsenu i berylu. Temperatura wody waha się, w zależności od pory roku między 14 a 18 °C. Taka temperatura spowodowana jest faktem mieszania się wód z głębokich pokładów termalnych z zimnymi wodami z warstw trzeciorzędowych w czasie wydostawania się na powierzchnię. Jest to najcieplejsze źródło na terenie SOOS'u. Zachęcam do spróbowania smaku wody z tego źródła, ponieważ jest ona uznawana za najsmaczniejszą w okolicy.
4. - Fauna w Rezerwacie SOOS.
5. - Profil tarczy okrzemkowej.
6. - Mofety - profil geologiczny w obszarze mofet.
7. - Roślinność słonolubna w Rezerwacie SOOS.
8. - Flora torfowisk.
9. - Źródło Wiera - profile źródeł w Rezerwacie SOOS.
Pramen Věra - Woda w tym źródle jest silnie zanieczyszczona wodami z pobliskiego bagna. Bijąca ze źródła woda zawiera dużą ilość humusu, przez co ulega wyraźnemu spienieniu. Temperatura wody waha się w okolicach 7 °C, natomiast zawartość soli mineralnych w litrze oscyluje w granicach 2 g. Wokół można dostrzec wiele wulkanów błotnych, przypominających kształtem małe stożki wulkaniczne, z których swobodnie wypływa błoto. Wody z tego źródła nie radzę próbować.
Inne pawilony wystawowe.
Na terenie Rezerwatu można zwiedzić również: Geopark, ekspozycję "Przyroda Chebska", ekspozycję "Przyroda SOOS'u", wystawę paleontologiczną "Historia Ziemi" oraz Stację Ratunkową dla chorych zwierząt. W 2004 roku otwarto nową wystawę "Ptasi świat Chebska", która ukazuje wielkie bogactwo gatunków ptaków w całym powiecie chebskim. Wystawa połączona jest z zagrodą danieli, w której prowadzi się hodowlę i rozmnażanie tych pięknych zwierząt.
