Pałac Konopiszte - Zámek Konopiště. - Czeskie klimaty - okiem Polaka

Historia.

Początki Konopiště sięgają 1294 roku kiedy to praski biskup Tobiáš z Benešova zbudował tam nowoczesną twierdzę na wzór francuski. Była to budowla w stylu gotyckim z cylindrycznymi wieżami, fosą, czterema bramami wjazdowymi i mostem zwodzonym.
Po wygaśnięciu rodu Benešoviczów w 1327 roku twierdza przeszła na kolejne 275 lat w ręce rodu Sternbergów.  Pod koniec XV wieku ród ten przeprowadził pierwszą większą przebudowę obiektu. W okresie od XVII do XIX wieku pałac w Konopiště wielokrotnie przechodził przez z rąk do rąk różnych szlacheckich rodów, w tym: Hodějovští z Hodějova, Albrecht z Valdštejna, Michnové z Vacínova, Vrtbové z Vrtby, Lobkovicové i innych. W XVIII wieku wygląd zewnętrzny pałacu uległ przebudowie w stylu barokowym na polecenie czeskiego szlachcica z rodu Vrtbové z Vrtby.
W 1887 roku od rodziny Lobkowitzów pałac nabył Franciszek Ferdynand, który w latach 1889-1894 przeprowadził gruntowną renowację obiektu oraz założył w pobliżu park krajobrazowy. Teren barokowego ogrodu został zmieniony na wspaniały Ogród Różany. Ponieważ arcyksiążę miał w przyszłości zostać cesarzem Austrii i królem Węgier, przebudowa miała na celu przygotowanie zamku na przyszłą rezydencję cesarską, w której mógłby przebywać częściej niż w niechętnym mu Wiedniu. Prace renowacyjne i budowlane właściwie nigdy się nie zakończyły. Na przełomie XIX i XX wieku Konopiště było najnowocześniejszym pałacem w Europie - z instalacją elektryczną, windą sięgającą III piętra, łazienkami wyposażonymi w ciepłą i zimną wodę, centralnym ogrzewaniem. Pod względem zaawansowania technicznego, inne cesarskie rezydencje - Hofburg oraz Schönbrunn - stały daleko w tyle. We wnętrzu pałacu Franciszek Ferdynand zgromadził pokaźną prywatną kolekcję dzieł sztuki odziedziczoną po swoich włoskich przodkach oraz ogromną kolekcję trofeów myśliwskich pochodzącą z polowań na całym świecie. Przebudowę pałacu przerwała dopiero tragiczna śmierć arcyksięcia, który wraz z małżonką, Hrabiną Zofią z.d. Chotek, został zamordowany w Sarajewie w 1914 roku przez serbskiego anarchistę Gavrila Principa.
Po rozpadzie monarchii Habsburgów w 1921 roku pałac przejęło państwo czechosłowackie. Wtedy to, po raz pierwszy, pałac i park zostały częściowo udostępnione dla ruchu turystycznego. Podczas II wojny światowej stacjonowały w pałacu jednostki SS, ale nie doszło do większych zniszczeń i grabieży wyposażenia pałacu.

1. Okruh - Salony południowego skrzydła pałacu - zobaczymy tu zarówno pomieszczenia reprezentacyjne jak i gościnne, rozmieszczone na I piętrze południowego skrzydła pałacu Konopiště. W pomieszczeniach znajduje się mnóstwo oryginalnych, zabytkowych mebli, obrazów i porcelany. Zwiedzanie rozpoczyna się w korytarzu trofeów myśliwskich zdobytych przez Franciszka Ferdynanda. Tylko w tym jednym korytarzu znajduje się ich ponad 800 sztuk. Arcyksiążę był wielkim wielbicielem polowań, jako myśliwy nie miał sobie równych. W ciągu ponad 20 lat polowań udało mu się ustrzelić ponad 300 tysięcy zwierząt, z czego ponad połowę wypchano. Dalej oglądamy Salony: Różowy, Kolumnowy oraz Audiencyjny. W reprezentacyjnej jadalni, na stropie znajduje się XVIII-wieczny fresk znanego artysty z Pilzna Julia Luxe'a. Zwiedzanie obejmuje również pomieszczenia, które w 1914 roku zajmowali cesarz Niemiec Wilhelm II i jego adiutant, admirał Alfred Tirpitz. W pokojach tych możemy zobaczyć łazienkę wraz z wyposażeniem z 1900 roku. W salonach południowego skrzydła pałacu, w piątki i soboty odbywają się uroczystości weselne, ale nie wyklucza to zwiedzania.

2. Okruh - Salony północnego skrzydła pałacu - trasa tego zwiedzania obejmuje najstarsze fragmenty pałacu o gotyckich i renesansowych pozostałościach w postaci sklepień łukowych w kaplicy św. Huberta oraz tzw. Kronprinci. Apartament ten składa się z pomieszczenia mieszkalnego, pracowni i sypialni. Przez alkowę przejdziemy do kaplicy św. Huberta, a następnie korytarzem z imponującą kolekcją różnorodnej broni dostaniemy się do Zbrojowni na III piętrze pałacu. Zbiór broni białej i palnej, głównie włoskiej i niemieckiej z okresu od XV do XIX wieku, nazywany jest Estenské Zbrojnice, i uznaje się go za najcenniejszą tego typu kolekcję na terenie Europy Środkowej. Przejdziemy przez mały korytarz myśliwski, w którym zobaczymy prywatną windę arcyksięcia, a na koniec zajrzymy do biblioteki oraz salonu wypoczynkowego - palarni.

3. Okruh - Apartamenty prywatne rodziny Franciszka Fryderyka - Na III piętrze pałacu w 1994 roku zostały udostępnione prywatne apartamenty arcyksięcia Franciszka Fryderyka i jego rodziny. Pomieszczenia zostały zaaranżowane i wyposażone zgodnie ze znanymi zdjęciami z epoki oraz zgodnie z ówczesnymi listami inwentarzowymi. Wystawa obejmuje również historię rodu Habsburgów oraz losy Franciszka Fryderyka i jego rodziny. Korytarzem myśliwskim oraz ostrymi schodami dostaniemy się do korytarza z galerią obrazów z XVII wieku przedstawiających słynne historyczne postacie. Apartament kawalerski Franciszka Ferdynanda składa się z pracowni, sypialni, garderoby, toalety i łazienki. O łowieckiej pasji Franciszka Ferdynanda możemy przekonać się we wnętrzach Parůžkového Salonu oraz w wieżyczkach, gdzie zgoromadzone są wielkie ilości poroży saren i jeleni. Cała rodzina arcyksięcia spotykała się w prywatnej jadalni. Różowy Salon służył małżonce Franciszka Ferdynanda, Zofii Hohenberg z.d. Chotkovéj, z którą arcyksiążę zawarł małżeństwo morganatyczne (nie dające praw dzieciom). Pierwszą część Salonu zajmuje łazienka i sypialnia pary książęcej. Pozostałe pomieszczenia zajmowały dzieci pary książęcej Max i Ernest, ich pokój zabaw oraz mieszkanie opiekunki i guwernantki. Całe to skrzydło zamyka sypialnia Hrabiny Zofii oraz Salon Muzyczny. W pomieszczeniach Wielkiej Wieży zostały wyeksponowane rzeźby i płaskorzeźby z okresu od XV do XVIII wieku.

Wszystkie zdjęcia wnętrz zostały zapożyczone z przewodnika po zamku lub z zasobów internetu, w tym oficjalnej strony internetowej.

Szklarnie i Ogród Różany - Szklarnie z rzadkimi odmianami roślin ciepłolubnych zostały zbudowane za czasów Franciszka Ferdynanda w miejscu barokowego ogrodu o powierzchni 1200 m2. W latach 1995-2000 zostały odnowione i ponownie otwarte dla publiczności. Obecnie, jak za czasów Franciszka Ferdynanda, można tam podziwiać rzadkie odmiany subtropikalnych palm i innych roślin tropikalnych a w basenie ozdobne ryby. Wielką miłością Hrabiny Zofii były żółte róże, które do dziś dnia uprawiane są w Szklarniach. To właśnie te róże dostała Zofia od angielskiego marszałka Neel'a i dlatego do dziś odmiana ta nazywana jest „Maršálka“. Latem żółte róże zdobią pałacową bibliotekę, a w szczególności portret Hrabiny Zofii.

Niedźwiedź Jiří.

Przed wschodnią bramą w fosie znajduje się zagroda z niedźwiedziem. Od końca lat 80-tych XX wieku w fosie mieszkał niedźwiedź Kazimír (ur. 05.01.1987 r. we Wrocławskim Ogrodzie Zoologicznym). Jego koleżanką była niedźwiedzica Máša (ur. w 1986 roku w Bratysławskim Ogrodzie Zoologicznym). Máša zmarła w maju 2007 roku w wyniku niewyjaśnionej choroby. Niektóre artykuły w gazetach informowały, że przyczyną śmierci niedźwiedzicy było jabłko nafaszerowane gwoździami, jednak ta informacja została zdementowana. W nocy z 1 na 2 lutego 2011 roku w wieku 24 lat zmarł we śnie również Kazimír. 10 maja 2011 roku do Konopiště sprowadzono z Żilińskiego Ogrodu Zoologicznego kolejnego niedźwiedzia, którego nazwano Jiří. Wciąż trwają poszukiwania partnerki dla niego. Niestety nie jest to łatwe zadanie, ponieważ czarny niedźwiedź azjatycki jest w Europie dość rzadkim zwierzęciem.

Po okazaniu biletów wstępu na 1., 2. lub 3. trasę wycieczkową wejście do Muzeum św. Jerzego oraz Strzelnicy jest bezpłatne. Po okazaniu biletu wstępu na 3. trasę wycieczkową wejście do Szklarni można uzyskać ze zniżką. Wstęp do Ogrodu Różanego jest bezpłatny.